Trogir, przewodnik po Starym Mieście

Trogir to popularny turystyczny kierunek, słynący przede wszystkim z doskonale zachowanej romańsko-gotyckiej Starówki, która od 1997 roku figuruje na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ten zwarty kompleks zabytków dla turystów oznacza jedno: labirynt wąskich, kamiennych uliczek, gdzie każdy krok to nowe, zaskakujące odkrycie. Dzisiaj zabieramy Was w podróż w czasie do średniowiecznych zabytków nad brzegiem Adriatyku.

Spędzając wakacje w dolinie Neretwy lub na półwyspie Pelješac, rzadko jeździmy w kierunku północnym, do Dalmacji Środkowej czy Północnej. Zdarza nam się wpaść na Riwierę Makarską, odwiedzić Omiš, ale w zasadzie północną granicą naszych jednodniowych wycieczek jest Split. W tym roku postanowiliśmy to zmienić. Nasz wybór padł m.in. na Trogir, urokliwe miasteczko, w którym nie byliśmy od 15 lat! Czy coś się w tym czasie zmieniło? Poza zdecydowanie większą liczbą turystów, niewiele. I na tym właśnie polega czar Trogiru, w którym wszystko pozostaje niezmienne od setek lat.

W tym wpisie przeczytacie o:

• Co warto wiedzieć o historii Trogiru?
• Co trzeba zobaczyć w Trogirze?
• Trogir – wskazówki praktyczne
• Czy warto przyjechać do Trogiru?

Co warto wiedzieć o historii Trogiru?

Trogir leży nad Adriatykiem, w pobliżu Splitu. Stare Miasto jest usytuowane na małej wyspie, położonej między stałym lądem a większą wyspą Čiovo, oddzielonymi Kanałem Trogirskim. Początki Trogiru – zwanego wówczas Tragurion (czyli „Kozia Wieś”) – sięgają III w . p.n.e., kiedy w te okolice zawitali greccy osadnicy z wyspy Vis. W I w. n.e. teren opanowali Rzymianie, a zasiedlili go m.in. uchodźcy ze zniszczonej przez Słowian i Awarów starożytnej Salony. Przez kolejne wieki miasto znajdowało się pod różnymi wpływami. Po okresach panowania Turków i Chorwatów (którzy założyli tu biskupstwo), Trogir został zniszczony przez Saracenów. W XV wieku miasto zdobyli Wenecjanie, którzy utrzymali się tu aż do końca XVIII wieku. Pod ich rządami Trogir przeżywał prawdziwy rozkwit. Miejsce Wenecjan zajęli Austriacy, a po II wojnie światowej miasto stało się częścią Jugosławii.

Co trzeba zobaczyć w Trogirze?

Brama Lądowa (Kopnena vrata), zwana także Bramą Północną – główne wejście prowadzące na Starówkę od strony stałego lądu. Prawdopodobnie brama od XIII wieku stanowiła część miejskich fortyfikacji, zaś w XVI wieku została przebudowana w stylu renesansowym. Na szczycie bramy znajduje się figura patrona miasta, biskupa Trogiru, świętego Jana Ursini.

Plac Jana Pawła II (Trg Jana Pavla II) – główny plac Starówki, wokół którego skupione są najważniejsze budynki.

Katedra św. Wawrzyńca (Katedrala sv. Lovre) – największy zabytek Trogiru. Budowa katedry rozpoczęła się pod koniec XII wieku na ruinach kościoła zniszczonego przez Saracenów. Budynek był wznoszony przez kilka stuleci, stąd stanowi mieszankę stylu romańskiego, gotyckiego, renesansowego i barokowego. Główne wejście zdobi niezwykle misterny, romański portal autorstwa lokalnego Mistrza Radovana. To arcydzieło średniowiecznej rzeźby,  najważniejszy zabytek sztuki romańsko-gotyckiej w Chorwacji. Na kolumnach, wspieranych przez dwa lwy, znajdują się postacie Adama i Ewy, co symbolizuje wejście do chrześcijańskiego świata. Portal zdobią m.in. sceny z życia Chrystusa.

Wnętrze katedry stanowi mieszankę stylów – ołtarz główny reprezentuje styl barokowy, a do największych zabytków należą m.in. gotycka kaplica św. Hieronima i renesansowa kaplica św. Jana Ursiniego.

Tuż obok katedry usytuowana jest wznoszona przez niemal dwieście lat dzwonnica, której poszczególne piętra reprezentują style od gotyckiego po renesansowy. Dzwonnica jest udostępniona do zwiedzania i zdecydowanie warto wspiąć się na górę. Z wysokiej na 47 metrów wieży rozciąga się bowiem wspaniały widok na Stare Miasto i wyspę Čiovo. Między wejściem do katedry a wejściem do dzwonnicy znajduję się baptysterium z niezwykle zdobną chrzcielnicą.

Pałac Ćipiko (Palača Ćipiko) – rezydencja jednej z najbardziej wpływowych i najbardziej zamożnych kupieckich rodzin w Trogirze. Gotycko-renesansowy, znajdujący się dokładnie naprzeciwko katedry pałac, wyróżnia się charakterystycznymi detalami, takimi jak wykonane w stylu gotyku weneckiego dwa rzędy tryforiów, czyli podzielonych na trzy części okien (dolne tryforium z piękną balustradą).

Wieża Zegarowa i Loggia Miejska (Gradska Loggia) – stanowią jeden kompleks, pełniący niegdyś funkcje publiczne. Wieża Zegarowa, jeden z charakterystycznych punktów Trogiru, została wzniesiona na przełomie XIV i XV wieku na miejscu dawnego kościoła św. Sebastiana. W przeszłości pełniła również rolę pręgierza, czyli miejsca, gdzie publicznie wymierzano kary za występki i przestępstwa. Loggia Miejska, obecnie nieco zasłonięta przez liczne kawiarnie, służyła jako sąd i miejsce publicznych zgromadzeń.

Brama Morska (Morska vrata) – renesansowa brama zamyka plac Jana Pawła II i prowadzi za mury miejskie, wprost na Rivę.

Riva – słynna trogirska promenada, znajdująca się już za murami miejskimi. Trogirska Riva przypomina nieco promenadę w Splicie. Tu również znajdziecie okazałe palmy, liczne bary i restauracje oraz marinę. Z żalem muszę stwierdzić, że od strony Kanału Trogirskiego ulokowane są liczne stragany i stoiska. Można tu wprawdzie kupić głównie lokalne wyroby (wino, miód, sery), rękodzieło i inne miejscowe pamiątki (lawenda), niemniej wiele lat temu można było po prostu podziwiać majestatyczne łodzie i jachty oraz wspaniały widok na położoną tuż obok wyspę Čiovo.

Twierdza Kamerlengo (Tvrđava Kamerlengo) – na końcu promenady znajduje się potężna wenecka fortyfikacja. Twierdza pochodzi z XV wieku i jest w całości udostępniona do zwiedzania. Warto skorzystać z tej opcji, bo z fortecy rozciąga się malownicza panorama na miasto Trogir, wyspę Čiovo oraz Adriatyk. Obok dzwonnicy przy katedrze, to jeden z najlepszych punktów widokowych w Trogirze.

Wąskie, kamienne uliczki Trogiru – nie sposób nie wspomnieć o wyjątkowym klimacie, który zapewnia prawdziwy labirynt urokliwych uliczek. Co krok można tu natrafić na interesujące detale architektoniczne, drewniane okiennice, a nawet całkiem współczesne ozdoby.

Trogir – wskazówki praktyczne

O czym warto wiedzieć, planując podróż do Trogiru?

• Trogir, podobnie jak inne chorwackie miasta, od kilku lat jest przepełniony po brzegi turystami, nawet w połowie września. Wydaje się, że w sezonie najlepszym rozwiązaniem jest zwiedzanie miasta we wczesnych godzinach porannych.
• Samochód najlepiej zaparkować na stałym lądzie, przed mostem prowadzącym na wyspę albo na wyspie Čiovo, a następnie przejść pieszo. Obawiam się, że w środku sezonu może być problem z parkowaniem. Nawet w połowie września musieliśmy spędzić dłuższą chwilę na szukaniu wolnego miejsca.
• Tuż przy moście łączącym stały ląd z wyspą, na której położone jest Stare Miasto, znajduje się spory targ miejski. Znajdują się tu sklepy, stragany z lokalnymi wyrobami, bary i piekarnie.
• Zwiedzanie katedry i dzwonnicy jest płatne, ale bilety trzeba kupić w położonym naprzeciwko muzeum. Jest kilka różnych biletów, które – z uwzględnieniem różnicy w cenie – oferują kilka alternatywnych tras i zabytków
• Trogir jest małym miastem, ale aby nacieszyć się zabytkami, widokami oraz spacerami wąskimi uliczkami, warto zarezerwować minimum 3 godziny.

Czy warto przyjechać do Trogiru?

Na to pytanie nie może być innej odpowiedzi, niż: zdecydowanie tak. Poza swoją ogromną wartością historyczną, Trogir jest pięknym, urokliwym miastem, położonym nad brzegiem Adriatyku. Znajduje się tu wszystko, co najlepsze w chorwackich miasteczkach: wyjątkowy nadmorski klimat, wąskie uliczki, kamienne domy z drewnianymi okiennicami, liczne kawiarnie i restauracje.

Zwiedzanie Trogiru to idealny pomysł na jednodniową wycieczkę, jeśli Waszym punktem wypadowym jest miejscowość Dalmacji Środkowej, w okolicach Szybeniku czy Splitu. Na pewno nie pożałujecie. Zostawcie komentarz, jeśli wpis jest pomocny i pomógł Wam zaplanować Waszą własną podróż do Trogiru!