We wrześniu, w drodze powrotnej z Chorwacji do Polski, zatrzymaliśmy się na kilka godzin w Szybeniku. Pierwszy raz odwiedziliśmy Szybenik wspólnie ponad 10 lat temu, więc z ciekawością zatrzymaliśmy się tu po latach na krótkie zwiedzanie. Co warto zobaczyć w Szybeniku, kiedy macie tylko kilka godzin na zwiedzanie? Sprawdźcie z nami.
Szybenik to miasto w środkowej Dalmacji, nieopodal ujścia rzeki Krka do Adriatyku. Za każdym razem, kiedy jedziemy do południowej Dalmacji i wracamy z Dalmacji do Polski, zatrzymujemy się na Odmorište Krka i podziwiamy piękny widok na biegnącą dołem rzekę Krka i widoczny z daleka Skradin. Tym razem, korzystając z kilku wolnych godzin przed dotarciem do Čakovca, zatrzymaliśmy się w mieście Szybenik.
W tym wpisie przeczytacie o:
- Krótka historia Szybenika
- Co warto zobaczyć w Szybeniku?
- Ciekawostki o Szybeniku
- Gdzie zjeść w Szybeniku?
- Gdzie zaparkować?
- Szybenik – podsumowanie
Krótka historia Szybenika
Szybenik (chor. Šibenik) jest określany jako najstarsze chorwackie miasto w Dalmacji, ponieważ – w przeciwieństwie do innych miast – nie zostało założone w starożytności przez Ilirów, Greków czy Rzymian (a przynajmniej nie znaleziono śladów ich osadnictwa), ale przez plemiona chorwackie. Przyjmuje się, że historia Szybenika zaczęła się w IX wieku, za czasów księcia Domagoja. Pierwsze wzmianki pisane o Szybeniku pochodzą z XI wieku, w wieku XII dotychczasowa osada otrzymała status miasta, zaś w XIII powstała diecezja szybenicka, która ugruntowała pozycję miasta. Do czasów epidemii dżumy w połowie XVII wieku, w wyniku której zmarła połowa mieszkańców, Szybenik był największym miastem na wschodnim wybrzeżu Adriatyku.
W swojej długiej historii Szybenik znajdował się pod panowaniem Republiki Weneckiej i cesarstwa Habsburgów, ale skutecznie obronił się przed zakusami imperium Osmańskiego. Charakterystyczne dla Szybenika, mówiące wiele o jego historii, są budowle obronne, jak forteca św. Anny czy XVII-wieczne forteca św. Jana i forteca Šubićevac.
Po pierwszej wojnie światowej Szybenik znalazł się w granicach Królestwa Jugosławii, a w czasie drugiej wojny światowej był okupowany przez Włochy i Niemcy. Krótko, w latach 1944-1945, Szybenik pełnił rolę chorwackiej stolicy. Najnowsza historia Szybenika nie jest już zaskoczeniem – od Socjalistycznej Federalnej Republiki Chorwacji po część współczesnej Republiki Chorwacji.
Co warto zobaczyć w Szybeniku?
Szybenik jest doskonałym wyborem, jeśli macie do dyspozycji zaledwie kilka godzin. Bez trudu zwiedziecie największe zabytki, do woli będziecie mogli eksplorować małe uliczki okalające starówkę i poczujecie klimat miasta.
Katedra św. Jakuba, największy zabytek Szybenika
Największym zabytkiem Szybenika jest katedra, która znajduje się na Placu Republiki Chorwacji (chor. Trg Republike Hrvatske). Traficie tu bez trudu, prosto ze starówki lub przez dawną bramę Morską od strony wybrzeża. Katedra św. Jakuba – bo o niej mowa – to świątynia budowana w XV i XVI wieku przez kilku budowniczych, prawdziwych mistrzów w swoim fachu. Ze względu na rozciągnięty w czasie proces budowy katedra łączy w sobie style gotycki i renesansowy. Zbudowana w całości z kamienia, katedra znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Stanowi jeden z najważniejszych zabytków sakralnych i wczesnorenesansowych budowli Chorwacji.
Wcześniejsza, romańska, katedra spłonęła w pod koniec XIV wieku. Pierwsze prace – w stylu późnogotyckim – rozpoczął mistrz Bonin Mediolanu (za jego czasów powstał główny portal zachodni z figurami Chrystusa i 12 apostołów oraz północny portal „z lwami”).
Budowa trwała łącznie 105 lat. Za projekt katedry odpowiada rodzimy mistrz, pochodzący z Zadaru Jurij Dalmatinac, który poświęcił budowie katedry ostatnich 30 lat swojego życia. Dalmatinac rozbudował pierwotny projekt o charakterystyczną kopułę, wybudował dolne części świątyni, baptysterium i zakrystię, a także okalający świątynię wieniec z 71 ludzkimi głowami. Zaprojektowane przez Dalmatinca baptysterium to arcydzieło sztuki rzeźbiarskiej (sam mistrz jest autorem rzeźb) . Po jego śmierci prace nad budową świątyni kontynuował jego uczeń, Nikola Firentinac, który nadał katedrze prawdziwie renesansowego ducha.
W czasach wojny ojczyźnianej, Szybenik od pierwszych dni był świadkiem wojennej zawieruchy. Miasto znajdowało się pod jugosłowiańskim ostrzałem od 1991 do 1995 roku. W 1991 roku, w wyniku bezpośredniego uderzenia granatu, zniszczeniu uległa kopuła katedry św. Jakuba.
Zwiedzanie katedry jest płatne – koszt dla osoby dorosłej to 5 EUR. Jeśli przychodzicie do katedry z odkrytymi ramionami lub nogami, jesteście poproszeni o ich zasłonięcie (przy wejściu dostępne są, nieodpłatnie, specjalne pelerynki).
Inne zabytki Szybenika
Na tyłach katedry, od strony bramy Morskiej, znajduje się pałac biskupi i pałac książęcy oraz sama brama Morska. W pobliżu katedry znajduje się pomnik Jurja Dalmatinca. Dokładnie naprzeciwko katedry św. Jakuba znajduje się efektowny, XVI-wieczny ratusz, którego charakterystycznym elementem są arkady (na dole mieści się restauracja). Przemierzając kameralne uliczki, warto zwrócić uwagę na położony niedaleko katedry gotycki kościół św. Barbary z charakterystycznym zegarem czy charakterystyczny czerwony pałac Divnić.
Miłośnicy budowli sakralnych mogą podziwiać wiele innych zabytkowych kościołów, w tym XV-wieczny kościół św. Jana (Trg Ivana Pavla II), kościół św. Chryzogona, czy barokowy kościół św. Wawrzyńca z zachowanym średniowiecznym ogrodem.
Szybenickie twierdze
Szybenik jest także gratką dla fanów fortyfikacji. Najbliżej Starówki znajduje się twierdza św. Anny, skąd rozciąga się panorama na miasto z katedrą. Zwiedzać można także nieco późniejsze twierdzę Šubićevac oraz najbardziej oddaloną od Starówki twierdzę św. Jana.
Ciekawostki o Szybeniku
Obecnie Szybenik jest centrum żupanii szybenicko-knińskiej i stanowi prawdziwe kulturalno-przemysłowe centrum regionu. Co ciekawe, Szybenik jest pierwszym miastem na świecie z dostępem do prądu przemiennego i pierwszym miastem w Chorwacji, w którym uruchomiono elektryczne oświetlenie (1895). A wszystko to dzięki elektrowni wodnej Jaruga na rzece Krka. Warto przy tym wiedzieć, że elektrownia na rzece Krka była drugą na świecie elektrownią (a pierwszą w Europie), przy czym pierwsza – zbudowana na rzece Niagara – została uruchomiona zaledwie kilka dni wcześniej. Można zatem powiedzieć, że pod koniec XIX wieku Szybenik znajdował się w awangardzie technologicznej ówczesnego świata.
Gdzie zjeść w Szybeniku?
W trakcie naszego pobytu nie szukaliśmy w Szybeniku miejsca, gdzie moglibyśmy zjeść obiad, ponieważ było na to nieco zbyt wcześnie. Mieliśmy jednak ochotę na kawę i małe co nieco, dlatego skupiliśmy się na poszukiwaniu dobrej kawiarni. Nasze poszukiwania rozpoczęliśmy w okolicach katedry, ale okoliczna oferta nie była zbyt bogata. Dzięki niezawodnemu Google’owi znaleźliśmy jednak miejsce, które okazało się doskonałe. Kawiarnia Moderato Coffee & Cakes to miejsce serwujące pyszną kawę i desery, położone w pobliżu publicznego parkingu. W przyjemnym, zacienionym ogrodzie, możecie odetchnąć od upału. Wnętrze kawiarni jest również bardzo przyjemne i to doskonały wybór także na pochmurne dni.
Gdzie zaparkować?
Jeśli jedziecie do Szybenika samochodem, najlepiej wybrać publiczny parking podziemny przy ul. Poljana 7 (Javna Garaža Poljana). Parking ma kilka poziomów i pomimo sporego obłożenia, bez trudu udało nam się znaleźć miejsce parkingowe, a ceny nie rujnują portfela.
Szybenik – podsumowanie
Pierwszy raz odwiedziliśmy wspólnie Szybenik w 2013 roku, w połowie września. Z perspektywy ponad 10 lat, największą różnicą, jaką zauważyliśmy, była bardzo duża liczba turystów. Ponad 10 lat temu, o tej samej porze roku, Szybenik był prawie pusty. W tym roku chwilami przeciskaliśmy się w tłumie, choć odwiedziliśmy miasto w czwartek. Tak duża liczba turystów stała też w ogromnej kontrze do małych miejscowości położonych w okolicach półwyspu Pelješac i doliny Neretwy (nie wspominając o dosyć pustym Hvarze).
Niemniej w naszej opinii warto się tu zatrzymać, a przede wszystkim zwiedzić katedrę św. Jakuba, zapuścić się w kamienne uliczki, przejść się nabrzeżem i chłonąć atmosferę najstarszego chorwackiego miasta.
Na razie brak komentarzy dla wpisu: Szybenik, szybkie zwiedzanie miasta
Możesz dodać pierwszy komentarz i rozpocząć dyskusję