Podróż po Bośni i Hercegowinie – jak się przygotować?

Bośnia i Hercegowina to państwo, które nie należy do Unii Europejskiej. Z tego względu wśród podróżnych pojawiają się liczne pytania, na które znajdziecie odpowiedź w dzisiejszym wpisie. Przed Wami informacje praktyczne, które przydadzą się, jeśli Waszym celem wakacyjnym jest Bośnia i Hercegowina.

Bośnia i Hercegowina to dwa duże regiony geograficzno-historyczne, czyli Bośnia i Hercegowina właśnie. Hercegowina obejmuje południową część państwa – tę, która graniczy w Chorwacją na jej popularnych terenach turystycznych. Jeśli przebywacie w południowej Dalmacji, z pewnością uda Wam się wygospodarować czas na zwiedzenie najpopularniejszych atrakcji Hercegowiny. Nasze rekomendacje dotyczące zwiedzania znajdziecie we wpisie Bośnia i Hercegowina w jeden dzień.

A jak się przygotować do tej podróży? Poniżej znajdziecie odpowiedzi na najpopularniejsze pytania podróżnych.

Bośnia i Hercegowina – informacje praktyczne

Czy przekraczając granicę z Bośnią i Hercegowiną potrzebny jest paszport?

Bośnia i Hercegowina nie znajdują się w Unii Europejskiej, a tym samym w strefie Schengen. Ale, aby wjechać na terytorium Bośni i Hercegowiny, nie jest konieczny paszport – wystarczy dowód osobisty. Pamiętajcie jednak, że niezależnie od tego, czy wjeżdżacie na dowód osobisty, czy na paszport, dokument musi być ważny co najmniej 3 miesiące od dnia wjazdu. Więc jeśli planujecie podróż do Bośni i Hercegowiny w sierpniu, a Wasz dokument jest ważny do września, możecie mieć problem z przekroczeniem granicy.

W 2023 powitaliśmy z ulgą i radością likwidację posterunków straży granicznej na chorwackiej granicy. To udogodnienie nie dotyczy oczywiście Bośni i Hercegowiny, gdzie kontrole graniczne nadal są praktykowane. Jeśli wjeżdżacie na teren Bośni i Hercegowiny z Chorwacji, przygotujcie dokumenty i ustawcie się w kolejce.   

Czy aby wjechać na teren Bośni i Hercegowiny potrzebna jest wiza?

Wiza nie jest potrzebna, aby wjechać na teren Bośni i Hercegowiny. Dotyczy to jednak sytuacji, kiedy Wasza podróż trwa mniej niż 90 dni. Jeśli planujecie dłuższy pobyt na terenie tego państwa, w takim wypadku wiza jest konieczna.

Czy na terenie Bośni i Hercegowiny należy mieć zieloną kartę?

Nie, wjeżdżając na teren Bośni i Hercegowiny nie trzeba mieć zielonej karty – chociaż jeszcze niedawno był to wymóg. W październiku 2021 roku Bośnia i Hercegowina stała się członkiem Porozumienia Wielostronnego, w skład którego wchodzi 36 państw, w tym Polska. Oznacza to tyle, że wystarczy polisa OC, aby swobodnie poruszać się po terenie Bośni i Hercegowiny.

Czy w Bośni i Hercegowinie drogi są płatne?

Na terenie Bośni i Hercegowiny występują płatne odcinki dróg, ale jest ich niewiele. Co do zasady, drogi są bezpłatne i nie potrzeba winiet, aby poruszać się autostradami. Płatny jest 70-kilometrowy odcinek autostrady A1 w okolicach Sarajewa oraz kilkukilometrowe odcinki przy granicy z Chorwacją. Obowiązek opłaty dotyczy zarówno samochodów, jak i motocykli. W Hercegowinie, na trasie z Metković do wodospadów Kravica czy Mostaru nie ma płatnych odcinków dróg. Zatem jeśli wybieracie się na jednodniową wycieczkę do Hercegowiny, nie poniesienie dodatkowych kosztów.

Czy na terenie Bośni i Hercegowiny można korzystać z karty EKUZ?

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego nie jest honorowana na terenie Bośni i Hercegowiny. Dlatego decydując się na wakacje lub podróż przez terytorium Bośni i Hercegowiny, należy konieczne zadbać o indywidualne ubezpieczenie turystyczne.

Jak płacić w Bośni i Hercegowinie? Czy w Bośni można płacić w euro?

Walutą obowiązującą w Bośni i Hercegowinie jest marka zamienna (konwertybilna) zwana także marką bośniacką (KM). Teoretycznie na terenie Bośni i Hercegowiny wszystkie płatności odbywają się w oficjalnej walucie. W praktyce akceptowana jest również płatność w euro, zwłaszcza w restauracjach i na targach. Zawsze warto się upewnić, czy w danym miejscu możemy zapłacić w euro.

Obowiązujący przelicznik to: 1 euro = 2 marki bośniackie (dawniej 4 kuny).

Czy w Bośni i Hercegowinie jest bezpiecznie?

Według oficjalnych zaleceń, należy zachować ostrożność, zwłaszcza w kontekście ewentualnej kradzieży. Naszym zdaniem w zupełności wystarczą standardowe środki ostrożności. Takie jak unikanie przechowywania w jednym miejscu gotówki, kart płatniczych oraz dokumentów. Albo unikanie pozostawiania w samochodzie, w widocznym miejscu, cennych przedmiotów jak laptopy czy aparaty fotograficzne. Przyjmuje się, że Bośnia i Hercegowina nie jest tak bezpieczna pod względem ewentualnych kradzieży jak Chorwacja. Natomiast, przy zwykłych środkach ostrożności, nie spotkała nas dotąd w Bośni i Hercegowinie żadna nieprzyjemna czy potencjalnie niebezpieczna sytuacja.

Mieszkańcy Bośni i Hercegowiny są życzliwi w stosunku do turystów. Warto jednak pamiętać o tym, aby nie poruszać w rozmowie tematów trudnych, takich jak wojna. Niektóre miasta, jak chociażby popularny wśród turystów Mostar, były arenami bardzo intensywnych działań wojennych, nierzadko bardzo brutalnych w stosunku do ludności cywilnej. W Mostarze do dziś można się natknąć na budynki zniszczone przez bombardowanie lub ostrzał artyleryjski. Dla wielu mieszkańców to bardzo bolesne wspomnienia, które cały czas są żywe w ich pamięci. Nie warto ich przywoływać. Również religia i bieżąca polityka nie nadają się na lekką pogawędkę z miejscowymi.

Czy na terenie Bośni i Hercegowiny są miny?

Tak. Miny i niewypały na terenie Bośni i Hercegowiny to pozostałość po wojnie domowej, która zakończyła się niemal 30 lat temu. Niestety, nie wszystkie tereny zostały rozminowane, a o niektórych minach czy niewypałach zwyczajnie nikt nie wie. Zaminowane tereny są specjalnie oznaczone. Jeśli natkniecie się na tablicę z napisem PAZI MINE macie pewność, że jest to teren niebezpieczny. Zdarza się jednak, że miny czy niewypały znajdują się w nieoznaczonych miejscach. Z tego względu unikajcie wycieczek po bośniackich lasach. Generalnie trzymajcie się utartych szlaków i raczej nie z nich nie zbaczajcie. W 2020 roku media informowały o śmierci trojga dzieci, które zginęły w okolicach Sarajewa w wyniku wybuchu miny, podczas eksplorowania górskich umocnień byłej armii jugosłowiańskiej.

Czy w Bośni i Hercegowinie są niebezpieczne zwierzęta?

Przyroda Bośni i Hercegowiny zapiera dech w piersiach. W wielu miejscach jest po prostu dziko. Nie ma tu wprawdzie bajecznego wybrzeża, ale górskie tereny tego kraju potrafią wywoływać równie wielkie wrażenie. Lasy zajmują ok. 45% powierzchni kraju. W Bośni i Hercegowinie żyją niebezpieczne zwierzęta, m.in. niedźwiedzie brunatne, którym zdarza się nawet opuścić gęsty las. W maju 2023 roku w bośniackich mediach pojawiła się informacja, że zdezorientowany niedźwiedź błąkał się po ulicach Sarajewa. Na szczęście, udało się bezpiecznie sprowadzić go z powrotem do lasu.

Na terenie Bośni i Hercegowiny występują także jadowite żmije, np. żmija nosoroga, która jest uznawana za najgroźniejszy gatunek węża w Europie. Żmija nosoroga, przez znajomych Chorwatów nazywana „poskokiem”, chętnie bytuje na gałęziach drzew i atakuje, skacząc. Uważajcie zatem nie tylko pod nogi, ale i na głowy. Nawet jeśli poruszacie się drogą asfaltową lub ubitym szlakiem, zdarza się, że nieoczekiwanie żmija przetnie Wam drogę. Takie sytuacje zdarzyły nam się m.in. na terenie parku narodowego Hutovo Blato.

Czy w Bośni i Hercegowinie jest drogo?

Jeśli dotąd spędzaliście wakacje w Chorwacji, z pewnością odczujecie, że w Bośni i Hercegowinie jest taniej niż nad chorwackim wybrzeżem. Z drugiej strony, w Chorwacji z roku na rok ceny są coraz wyższe, więc nie można jednoznacznie stwierdzić, że Bośnia i Hercegowina to tani kierunek wakacyjny. Tańsze jest np. jedzenie w restauracjach. Nie oznacza to jednak, że w Bośni i Hercegowinie można się najeść za pół darmo. Ale mając do porównania ceny w chorwackich konobach z pewnością okaże się, że ceny w Bośni i Hercegowinie są łagodniejsze dla portfela.

Przez wiele lat różne atrakcje były dostępne za darmo, ale to powoli się zmienia. Bośnia i Hercegowina, patrząc przez ramię na Chorwację, ma ambicje rozwoju turystyki. A co się z tym wiąże, coraz więcej atrakcji jest biletowanych. Np. wodospady Kravica jeszcze kilka lat temu były niemal dzikim terenem (o czym przeczytaliśmy w przewodniku wydanym ok. 2010 roku), teraz należy zapłacić za wstęp, a na miejscu znajdują się liczne punkty gastronomiczne, można sobie nawet wynająć leżak pod wodospadem.

Bośnia i Hercegowina – podsumowanie

Bośnia i Hercegowina to kraj o bogatej historii i fascynującej przyrodzie. Wiele pięknych miejsc jest tu nadal dzikich i nietkniętych masową turystyką. Każdą naszą podróż po Bośni i Hercegowinie wspominamy fantastycznie. Wprawdzie na tle Chorwacji, kraj prezentuje się inaczej, nie znaczy to jednak, że nie warto tu przyjechać. Bo przyjechać tu zdecydowanie warto. Jeśli szukacie inspiracji podróżnych, koniecznie przeczytajcie wpisy Mostar – najpiękniejsze miasto Hercegowiny oraz Počitejl, czyli atrakcje turystyczne Hercegowiny.

Mamy nadzieję, że nasz wpis w temacie Bośnia i Hercegowina – informacje praktyczne, okaże się pomocny w planowaniu wakacyjnych wojaży. Jeśli macie pytania, zapraszamy do komentowania.