Blog osobisty - podróże, kuchnia, styl życia

Mostar – najpiękniejsze miasto Hercegowiny?

Zaktualizowane dnia przez Jaśnie Pani

Mostar - co warto zobaczyć, co trzeba wiedzieć
Panorama Mostaru

Mostar to bez wątpienia największa atrakcja turystyczna Hercegowiny. Każdego roku tłumy turystów, w tym tych spędzających wakacje na chorwackim wybrzeżu, ściągają na jeden dzień do Mostaru, aby zasmakować nieco Orientu. Co warto zobaczyć w Mostarze? Sprawdźcie.  

W tym wpisie przeczytacie o:

Mostar jest usytuowany malowniczo po obu brzegach Neretwy, na rozległej równinie o nazwie Mostarsko Polje. To największe miasto Hercegowiny i jeden z największych ośrodków miejskich na terenie Bośni i Hercegowiny. Mostar to miasto wieloetniczne i multiwyznaniowe. Przez wieki Mostar był miejscem, które pokojowo zamieszkali chrześcijanie i muzułmanie – katoliccy Chorwaci, prawosławni Serbowie i muzułmańscy Bośniacy (Boszniacy). Jednak w trakcie wojny domowej miasto było świadkiem krwawej rzezi i areną bratobójczych walk – najpierw między Chorwatami i Bośniakami a Serbami, następnie między Chorwatami i Bośniakami.

Dlatego obok wspaniałych zabytków wywodzących się  wprost z czasów Imperium Osmańskiego, znajdziecie tu także zniszczone w trakcie wojny budynki, ocalałe z wojennej pożogi samotne ściany, elewacje ze śladami ostrzałów artyleryjskich oraz liczne cmentarze z charakterystycznymi białymi nagrobkami. Nie trzeba się specjalnie wysilać, aby znaleźć ślady trudnej historii tych ziem.

Mostar i klimat Orientu

Mostar swój średniowieczny rozkwit zawdzięcza Turkom. W 1566 roku drewniany most, który łączył brzegi Neretwy, został zastąpiony wspaniałą kamienną konstrukcją. Od tego czasu rosło znaczenie miasta jako centrum administracyjnego, handlowego i rzemieślniczego. Dopiero w drugiej połowie XIX wieku Mostar dostał się pod panowanie Austro-Węgier, w wyniku antytureckiego powstania, które wybuchło w 1875 roku.

W Mostarze zwiedzicie zabytki wywodzące się czasów panowania imperium osmańskiego (choć wiele z nich nie przetrwało wojny i zostało zrekonstruowanych). Ślady Orientu są tu widoczne na każdym kroku. Odbudowane po wojnie meczety, strzeliste minarety, śpiew muezinna wypełniający miasto 5 razy dziennie – to cechy charakterystyczne Mostaru. Napijecie się tu aromatycznej kawy z jazzvy, zjecie pyszne ćevapi (wywodzące się od tureckiego kebaba),  a także kupicie piękne rękodzieło (często wytwarzane na miejscu w usytuowanych obok warsztatach rzemieślniczych).

Co zwiedzić w Mostarze?

Stary Most

Stary Most (Stari Most) to bezsprzecznie największa atrakcja turystyczna Mostaru. To od nazwy strażników mostu – mostari – pochodzi nazwa miasta.  Oryginalny most łukowy został wzniesiony na polecenie sułtana Sulejmana Wspaniałego w 1566 roku (budowa mostu trwała 7 lat). Most został zbudowany z miejscowego kamienia – ma 30 metrów długości i 4 metry szerokości. Zachowajcie szczególną ostrożność w trakcie przechodzenia mostem – kamień jest tak gładki, że łatwo się poślizgnąć.

Przez wieki most stanowił symbol pokojowego współistnienia różnych kultur i religii, aż do wojny domowej, która wybuchła w 1992 roku – rok później kamienny most został zniszczony przez wojska chorwackie. Odbudowa mostu rozpoczęła się zaraz po zakończeniu wojny – w 1995 roku – i trwała niemal 10 lat. Oficjalne otwarcie nastąpiło w 2004 roku. Do odbudowy wykorzystano elementy, które w wyniku eksplozji wylądowały na dnie rzeki. Od 2005 roku most znajduje się na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Na wschodnim brzegu Neretwy znajduje się muzeum poświęcone historii mostu – Muzej Stari most.

most w Mostarze
Widok na Stary Most od północy
panorama Mostar
Lewy brzeg Neretwy – widok ze Starego Mostu
Mostar co zobaczyc
Prawy brzeg Neretwy – widok ze Starego Mostu

Skoki do Neretwy

Od wieków młodzi mężczyźni z Mostaru skakali ze Starego Mostu do Neretwy, aby dać wyraz swojej odwagi i męstwa. Współcześnie to jeden z miejscowych sposobów zarabiania w sezonie turystycznym. Śmiałkowie skaczą do wody wtedy, kiedy ich wspólnikom uda się zebrać określoną kwotę wśród turystów oczekujących na skok. Wysokość od mostu do lustra wody wynosi 24 metry, stąd skoki można określić jako spektakularne. Warto jednak wiedzieć, że Neretwa jest bardzo zimną rzeką i skok z mostu w upalny dzień nadal może się zakończyć dla skoczków tragicznie. Niemniej obserwowanie skoku z wysokiego mostu wprost w nurt Neretwy pozostaje popularną atrakcją turystyczną, a w mieście co roku organizowany jest konkurs skoków (Skokovi sa Starog Mosta). 

skok do Neretwy
Skok do Neretwy

Krzywy Most

Kriva Ćuprija, czyli Krzywy Most – kamienny most rozpięty na Radobolją (dopływem Neretwy) jest uznawany za pierwowzór Starego Mostu. Krzywy Most wygląda identycznie, choć jest zdecydowanie mniej okazały (niecałe 9 m długości i 4 m szerokości). Jego budowa została ukończona w 1558 roku, czyli 8 lat przed oddaniem Starego Mostu.  

most Mostar
Krzywy Most, pierwowzór Starego Mostu

Meczety w Mostarze

Jedną z oczywistych atrakcji Mostaru są zabytki związane z islamem. W pobliżu Starego Mostu, na wschodnim brzegu Neretwy, znajduje się meczet Koski Mehmed-Paszy (Koski Mehmed-Pašina džamija). Meczet znajduje się tuż nad rzeką – nie ma sposobu, aby go nie zauważyć. Doskonały widok na meczet rozciąga się właśnie ze Starego Mostu (wystarczy spojrzeć w górę rzeki). Meczet pochodzi z początku XVII wieku. Dekoracje i malowidła zachowały się tu w oryginale. Można zwiedzić meczet oraz wspiąć się na minaret.

Mostar nad Neretwą
Meczet Koski Mehmed-Paszy – widok ze Starego Mostu

Kolejnym meczetem wartym zobaczenia jest wybudowany w 1557 roku meczet Karađoz Beg, położony u zbiegu ulic Braće Fejića i Karađozbegova. Jest to jeden z największych meczetów na terenie Bośni i Hercegowiny.

meczety Mostar
Meczet Karađoz Beg

Meczety w Mostarze to nie tylko pozostałości po imperium osmańskim i zabytki, ale także czynne miejsca kultu. Miejcie to na uwadze – aby wejść do meczetu, należy zostawić obuwie przed wejściem. Dodatkowo kobiety muszą mieć zasłonięte włosy. Często, aby wejść do meczetu, należy także uiścić opłatę.

Fortica

Park Fortica to atrakcja turystyczna dla zmotoryzowanych – i to tych, którzy dobrze się czują za kółkiem w trakcie stromego podjazdu wąską drogą bez zabezpieczeń. Na szczycie wzgórza znajduje się przeszklona platforma widokowa, z której rozciąga się zapierający dech w piersiach widok na Mostarsko Polje i położony w dole Mostar. Być może fakt, że droga dojazdowa jest dość wymagająca (skarpy nie są zabezpieczone, w wielu miejscach samochody muszą się nawzajem przepuszczać) sprawia, że turystów jest tu niewielu. Byliśmy tu na przełomie czerwca i lipca i byliśmy jedynymi, którzy korzystali z mostarskiego skywalku. Na szczycie wzgórza znajduje się bardzo duży parking oraz budynek, w którym znajduje się punkt gastronomiczny. Możecie tu napić się kawy i podziwiać spektakularne widoki. Zarówno parking, jak i taras widokowy są dostępne bezpłatnie.

Fortica droga
Droga w górę do parku Fortica
Fortica skywalk
Skywalk Fortica
skywalk Mostar
Skywalk Fortica
Fortica Mostar
Panorama Mostaru

Mostar – odpowiedzi na najpopularniejsze pytania

Kiedy najlepiej zwiedzać Mostar?

W sezonie przez Stary Most przechodzi rzeka turystów. Okoliczne uliczki są szczelnie wypełnione przez zwiedzających. Nic w tym dziwnego – jeszcze przed wojną domową Mostar był jednym z najpopularniejszych miejsc w Jugosławii, do którego zjeżdżały rzesze turystów. Po wojnie miasto stopniowo podnosiło się z ruin, głównie dzięki finansowemu wsparciu międzynarodowych instytucji. Dziś ruch turystyczny przeżywa prawdziwy rozkwit, a miasto ponownie jest celem wycieczek muzułmanów z całego świata. Od rana do późnego wieczora Mostar jest wypełniony zwiedzającymi, a miasto tętni życiem. 

Jaka pogoda jest w Mostarze?

Mostar jest usytuowany na równinie otoczonej przez wzgórza. Z tego względu te tereny uchodzą za jedne z najgorętszych na terenie Bośni i Hercegowiny. Kiedy pierwszy raz zwiedzałam Mostar – w lipcu 2010 roku – temperatura w cieniu przekraczała 40 stopni. Miejcie to na uwadze, jeśli jesteście wrażliwi na upały. Naszym zdaniem najlepszy moment na przyjazd do Mostaru to wrzesień – nadal jest tu bardzo ciepło i słonecznie, ale temperatury zdecydowanie bardziej sprzyjają aktywnemu zwiedzaniu.

Co kupić, czyli pamiątki z Mostaru

Co warto kupić w Mostarze? Jeśli lubicie kawę, pomysłem wartym rozważenia jest zestaw do parzenia i podawania kawy. Kiedy w Mostarze zamówicie kawę po bośniacku, na Wasz stolik trafi miedziane naczynie (jazzva), w którym gotowana jest kawa, filiżanki, szklanki wody mineralnej oraz rahat lokum – tradycyjne słodycze (kostki o konsystencji twardej galaretki, oprószone cukrem pudrem).  Zestaw do kawy po bośniacku, składający się z jazzvy, filiżanek i tacy prezentuje się bardzo efektownie. Bez problemu kupicie również samą jazzvę.

Co do innych pamiątek i zakupów, uważajcie na wszędobylskie podróbki. Możecie z góry założyć, że szal z kaszmiru sprzedawany za 5 EUR nie jest szalem z kaszmiru. To samo dotyczy torebek z logotypami znanych projektantów i zegarków. Podobno należy także uważać z zakupem biżuterii.

Mostar zakupy
Jazzvy do kawy po bośniacku
zakupy w Mostarze
Sklepy z pamiątkami w Mostarze
w Mostarze
Mostar – sklepy z pamiątkami

Czy warto skorzystać z przewodnika?

Przed wybuchem wojny domowej największą grupę etniczną w Mostarze stanowili Boszniacy, czyli bośniaccy muzułmanie. Po wojnie wśród mieszkańców nieznacznie przeważają Chorwaci, a Boszniacy stanowią drugą największą grupę etniczną. Jeszcze długo po zakończeniu wojny dochodziło tu lokalnych konfliktów. Dlatego nie jest dobrym pomysłem wypytywanie przypadkowych osób o wojnę domową. Jeśli zależy Wam na tym, aby dobrze poznać historię Mostaru, polecamy Wam skorzystanie z usług miejskich przewodników. Rozmowa z przewodnikiem pozwoli Wam się zapoznać z trudną historią lepiej tych ziem lepiej niż w lekcje historii w szkole (zresztą – ręka w górę komu w liceum udało się zapoznać z wojną na Bałkanach zamiast latami wałkować historię Greków i Rzymian?).

Jeśli nie Mostar, to co?

Mostar jest położony zaledwie kilkadziesiąt kilometrów od granicy z Chorwacją. Jeśli więc jesteście akurat w Dalmacji i chcecie odetchnąć od gwaru typowego dla wybrzeża, a przy okazji poznać jedną z największych atrakcji turystycznych Bośni i Hercegowiny, koniecznie odwiedźcie Mostar. Ale jeśli chcecie zwiedzić muzułmańskie zabytki bez asysty tłumu turystów, wybierzcie raczej oddalony o ok. 30 km Počitejl z jednym z najlepiej zachowanych osmańskich zespołów urbanistycznych na terenie Bośni i Hercegowiny. Więcej znajdziecie we wpisie Počitejl, czyli atrakcje turystyczne Hercegowiny.

Byliście w Mostarze? Koniecznie podzielcie się z nami swoimi wrażeniami! Planujecie podróż? Koniecznie przeczytajcie wpis Podróż po Bośni i Hercegowinie – jak się przygotować?

Comments divider

2 komentarze dla wpisu: Mostar – najpiękniejsze miasto Hercegowiny?

Dodane komentarze

  1. To z czego w takim razie jest ten szal z „kaszmiru”? Właśnie kupiłam za 7 euro🤷 Naprawdę wygląda jak kaszmir…

    1. Gosiu, sama kupiłam w zeszłym roku piękny szal za 5 EUR, bo idealnie pasował do mojej sukienki 🙂 Ale nie mam złudzeń. Kaszmir jest luksusową wełną i, jak każdy produkt luksusowy, ma odpowiednią cenę. Myślę, że za szal z prawdziwego kaszmiru zapłaciłabym pewnie ok. 100 EUR. Kaszmir sprzedawany w tego typu miejscach to niestety kaszmir syntetyczny.

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Korzystając z tego formularza, zgadzasz się na przechowywanie i przetwarzanie Twoich danych podanych w formularzu oraz zebranych automatycznie(podpis, adres mail, strona www - jeśli została podana oraz adres IP) przez niniejszą stronę. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w Polityce prywatności.

Najpopularniejsze tagi

Wyszukaj na blogu

×