ENC w Chorwacji – opłaty za autostrady,

Za autostrady w Chorwacji można płacić klasycznie – gotówką lub kartą płatniczą – albo korzystać z systemu ENC (ETC). Wybór formy płatności zależy od preferencji, a przy ENC warto wiedzieć, że największą zaletą są dedykowane bramki na autostradzie oraz zniżka 21,74% na opłaty.

ENC – co to jest?

ENC lub ETC, czyli Electronic Toll Collection, to bezprzewodowa metoda płatności za autostrady. Wystarczy, że na szybie umieścimy specjalne urządzenie (antena) i wybierzemy bramkę obsługującą taką formę opłaty. Urządzenie ENC jest niewielkie i przyklejone za lusterkiem jest zupełnie widoczne dla kierowcy. W Chorwacji system ENC / ETC działa jako pre-paid.

Więcej szczegółów o chorwackim systemie znajduje się na stronie HAC.hr.

Lista autostrad ENC / ETC

• A1 Zagrzeb – Split – Dubrownik
• A3 Bregana – Zagrzeb – Lipovac
• A4 Zagrzeb – Goričan
• A5 Beli Manastir – Osijek – Bośnia and Hercegowina
• A6 Rijeka – Zagreb
• A7 Rupa – Križišće
• A10 Ploče – granica z Bośnią and Hercegowiną
• A11 Zagrzeb – Sisak
• D425 Ploče – Karamatići

ENC / ETC w Chorwacji

Na chorwackich autostradach w sezonie potrafią się tworzyć ogromne kolejki do bramek – szczególnie podczas wymiany „turnusów” w okolicy Zagrzebia w kierunku Słowenii oraz Węgier. Najwolniejsza jest oczywiście płatność gotówką i to właśnie pasy do płatności gotówkowej są najbardziej zakorkowane (nawet kilka kilometrów). Płatność kartą bankomatową jest zdecydowanie szybsza, ale nadal należy opuścić szybę, kartę włożyć do otworu maszyny, system musi ją odczytać, a my musimy ją odebrać. Niby nic nazbyt długiego, ale jeśli taką czynność pomnożymy razy 100 lub 1000 samochodów/kierowców, korek może również powstać. Przy ENC po prostu podjeżdżamy do bramki oznaczonej na górze „ENC” i szlaban prawie natychmiast się otwiera. W przypadku płatności na bramkach chyba szybciej się już nie da.

Gdzie i jak kupić?

Na stronie Hrvatske Autoceste podane są punkty sprzedaży, w których można kupić pakiet ENC / ETC – klik. Od strony Słowenii i Węgier pierwsze punkty zlokalizowane są w miastach Varaždin i Zagrzeb. W korespondencji z jednym punktem otrzymałem informację, że pakiety startowe można kupić w dowolnej budce opłat na autostradzie. Niestety nie udało nam się to i finalnie ENC kupiliśmy w Varaždinie, gdzie punkt sprzedaży zlokalizowany jest po prawej stronie bramek wjazdowych na autostradę od strony miasta. Przy punkcie znajduje się mały parking, więc w sezonie może być problem z wjazdem i miejscem do zatrzymania.

Ważna kwestia: przy zakupie pakietów ENC/ETC niezbędne jest wypełnienie odpowiednich formularzy, które można pobrać wcześniej ze strony HAC.hr o ENC/ETC i wypełnić: formularz dla osoby fizycznej lub formularz dla osoby prawnej oraz formularz zamówienia.

Pakiety ETC w Chorwacji

Wszystkie pakiety ENC zawierają fizycznie to samo, czyli w pudełku jest urządzenie oraz dwie ściereczki nasączone alkoholem do przetarcia szyby przed przyklejeniem mocowania. Jedyne różnice to kwota startowego doładowania i koszt urządzenia. Do wyboru są 3 wartości:

• za 380,61 kn (urządzenie za 120 kn i doładowanie konta na 333 kn)
• za 544,36 kn (urządzenie za 110 kn i doładowanie konta na 555 kn)
• za 882,60 kn (urządzenie za 100 kn i doładowanie konta na 1000 kn)

Jak korzystać z ENC / ETC?

Urządzenie ENC jest gotowe do użycia zaraz po wyjęciu z pudełka – nic nie trzeba konfigurować, wystarczy tylko przykleić do przedniej szyby (instrukcja oczywiście jest dołączona).

Żeby korzystać z płatności ETC wystarczy wybierać odpowiednio oznaczone bramki na autostradach i zachować 10 m (na ENC fast line więcej) odstępu od poprzedzającego samochodu. Szlaban zostanie automatycznie podniesiony (na wjeździe i wyjeździe). Dodatkowo przy opuszczaniu autostrady, czyli uiszczaniu opłaty, na wyświetlaczu obok szlabanu zostanie podana kwota pobranej opłaty i kwota jaka pozostała na koncie.

A co się stanie jeśli opłata za przejazd będzie większa niż kwota na koncie ENC? Nic strasznego, bo szlaban zostanie podniesiony, ale na koncie pojawi się debet, który trzeba wyrównać w ciągu 30 dni.

Doładowania konta ENC

Najłatwiej doładowywać konto ENC za pomocą aplikacji mobilnej HAC.hr lub strony WWW. Jest to możliwe dopiero po zalogowaniu się na konto w systemie HAC. Po zakupie zestawu ENC trzeba poczekać na e-mail z odnośnikiem do utworzenia hasła do konta w systemie (oczywiście e-mail przychodzi na adres podany w formularzu). Ważne: koniecznie sprawdzajcie folder SPAM swojej poczty elektronicznej! My otrzymaliśmy e-mail po ok. 3 godzinach. Po utworzeniu hasła i zalogowaniu do aplikacji możecie doładowywać swoje konto.

W modelu pre-paid musimy niestety sami obliczyć, ile kosztować będą nas opłaty za przejazdy autostradami (ściągawka z cenami), żeby mieć na koncie odpowiednią ilość środków. Osładza ten wysiłek jednak duża zniżka na doładowania – aż 21,74%.

Doładowanie konta przez aplikację możliwe jest tylko wielokrotnością 100kn. Każde doładowanie objęte jest zniżką 21,74%, czyli doładowując konto na 100kn płacimy tylko 78,26kn.

WAŻNE: w ogólnych warunkach użytkowania znajduje się zapis, że środki dodane do konta pre-paid dostępne do płacenia są po 30 minutach na autostradach zarządzanych przez HAC i po 2 godzinach na autostradach zarządzanych przez inne podmioty.

Doładowywać można na kilka sposobów:

• przez aplikację HAC ENC
• za pomocą voucherów SMS kupionych w kioskach TISAK, na stacjach paliw, w wybranych bankach
• przelewem i systemem płatności https://prodaja.hac.hr/
• aplikacją Aircash
• w specjalnie oznaczonych bramkach na autostradzie

ENC w Chorwacji – moja opinia

Na razie nie testowałem systemu bardzo intensywnie, ale wszystko działa dobrze i jedyną wadą jest konieczność wyszukiwania kosztu przejazdu na planowanych odcinkach autostrady. Niby jest opcja kalkulatora opłat w aplikacji mobilnej, ale formularz nie jest najprzyjemniejszy (trzeba znać dokładne nazwy bramek), a opcja „interaktywnej mapy” po prostu u mnie nie działa lub nie korzystam z niej poprawnie (nie było żadnej instrukcji).

Poza sezonem jest to gadżet, który daje niewielką oszczędność czasu, ale w szczycie sezonu na pewno pozwoli zaoszczędzić go bardzo dużo, a przecież w podróży każda minuta się liczy. Szczególnie genialne są wjazdy i zjazdy ENC fast line – do przejazdu samochodami o wysokości maksymalnej 2m, gdzie nie trzeba zwalniać poniżej 40km/h.